Hoe de Slimme Nieuwslezer in de praktijk in te zetten?

De Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) en de Stichting Educatie Technologie ontwikkelden begin 2010 een for­mat voor de leesgroep voor laaggeletterden met behulp van de Slimme Nieuwslezer. De leesgroep was bijzonder succes-vol voor cursisten. De leesgroep is een van de mogelijkheden om de Slimme Nieuwslezer in te zetten. De Slimme Nieuwslezer kan ook naast het gebruik van andere hulpmiddelen worden ingezet, en in verschillende organisatievormen zoals een taalhuis.

Oefenen met de Slimme Nieuwslezer biedt deelnemers:

Een leuke uitdagende methode om in eigen tempo en op eigen niveau de leesvaardigheid te verbeteren. Toegang tot het geschreven nieuws. Op langere termijn, toename van de algemene kennis en verbetering van de leesvaardigheid. Oefeningen Er kan op 3 manieren met de nieuwsberichten worden geoefend:

1. Lezen: Moeilijke woorden kunnen op verzoek worden uitgesproken of in lettergrepen uitgeschreven of vertaald.

2. Dictee: Een stem vertelt welk woord moet worden geschreven. Het voorbeeld staat in het nieuwsbericht.

3. Woordslepen: Sleep het juiste woord op de goede plek in een voorbeeldzin. Bij deze oefening moeten de woorden in een andere context dan waar het nieuwsbericht over gaat worden toegepast. Zo komt de begeleider en cursist er snel achter of de betekenis van een woord werkelijk begrepen wordt. NB. Iedere dag een kwartier oefenen is vaak al voldoende om snel beter in lezen en schrijven te worden en levert al snel een winst van 1000 nieuwe woorden per jaar op.

Wat is de leesgroep ‘De Slimme Nieuwslezer?’

De leesgroep ‘De Slimme Nieuwslezer’ bestaat uit/is bedoeld voor een kleine groep vol­wassen deelnemers die tijdens een drietal bijeenkomsten gebruik leert maken van de Slimme Nieuwslezer. Na afronding van de leesgroep mogen de cursisten zelfstandig onbeperkt gebruik maken van de online leermethode. Thuis of in de bi­bliotheek. Zo kunnen zij zich, in hun eigen tijd en tempo, verder ontwikkelen in het lezen en begrijpen van teksten die aansluiten bij belevingswereld en interesse. Vanzelfsprekend kan dit format binnen reeds bestaande leesgroepen worden ingepast.

Hoe organiseer ik een leesgroep?

De pilot leesgroep in de Openbare Bibliotheek van Amsterdam (OBA) is zeer succesvol geweest. Op de volgende pagina’s wordt de opzet van de leesgroep zoals die in de OBA is gehouden beschreven. Uiteraard is deze opzet aan te passen naar eigen wensen en inzichten.

Bepaling doel en doelgroep van de leesgroep

De Slimme Nieuwslezer is geschikt voor alle NT1 en NT2 cursisten die op ongeveer A2 taalniveau het Nederlands beheersen.

Programma

Het programma van de Openbare Bibliotheek Amsterdam bestond uit drie bijeenkomsten op drie avon­den van 19:00 tot 21:00. Na een welkomstwoord kregen de cur­sisten op de eerste avond uitleg over de Slimme Nieuwslezer en de tweede avond een rondleiding door de bibliotheek. Zij gingen elke avond zelf aan het werk met de Slimme Nieuws­lezer. Vrijwilligers hielpen de cursisten op weg maar er werd zelfstandig (in klein groepsverband) geoefend. Naderhand werden de ervaringen besproken.

Uitnodigen cursisten en docenten

Een leesgroep is niets zonder deelnemende cursisten en do­centen. Er is begonnen met het samenstellen van een lijst van instellingen die opleidingen of cursussen verzorgen op het ge­bied van alfabetisering van Nederlandssprekenden en mensen met Nederlands als tweede taal. Vervolgens is telefonisch con­tact met hen opgenomen om de interesse te peilen voor deel­name aan de leesgroep. De leesgroep bestaat uit een docent met een aantal cursisten. Docenten komen niet alleen mee om de cursisten te begeleiden, maar ook om zelf kennis te maken met de leermethode. Hierna is een uitnodiging verstuurd. Sa­men met de uitnodiging werd een inschrijfformulier verstuurd. Hierin konden deelnemende docenten hun contactgegevens achterla­ten en de namen van deelnemende cursisten invullen. Tevens kon hierin worden aangegeven of de cursist Nederlands als eerste of als tweede taal heeft. Certificaten In de laatste bijeenkomst kregen de cursisten het certificaat ‘De Slimme Nieuwslezer’. De cursisten namen apetrots hun certi­ficaat in ontvangst! Hierop stond eveneens hun inlognaam en wachtwoord, zodat zij in de toekomst zelfstandig verder kunnen werken met de online leermethode de Slimme Nieuwslezer in de bibliotheek.

Tips: Maak voor de eerste bijeenkomst voor iedere deelnemer een inlognaam en wachtwoord aan. Zorg ervoor dat alle docenten al een eigen Slimme Nieuwslezer account hebben aangemaakt. Zorg ervoor dat de wifiverbinding optimaal is en cursisten makkelijk van het internet gebruik kunnen maken.

De Slimme Nieuwslezer als camouflage-cursus inzetten

Uit onderzoek (KB, 2015) blijkt dat het focussen op het probleem van laaggeletterdheid te weinig mensen aanspreekt. In plaats van “Wil je op taalles?” vragen we bijvoorbeeld “Wil je leren appen?”. Laagtaalvaardigen gaan namelijk sneller naar de bibliotheek om met de computer te oefenen, dan om met taal te oefenen. Camouflagecursussen zijn een ideale uitkomst om dit probleem functioneel aan te pakken. De Slimme Nieuwslezer is zeer geschikt om als camouflagecursus in te zetten. Handelingen die in de meeste online toepassingen voorkomen zoals het aanmaken van een account, klikken voor specifieke handelingen en aanpassen van instellingen zitten ook in de Slimme Nieuwslezer. Gebruik de Slimme Nieuwslezer om deze vaardigheden te oefenen en voordat je het weet zitten de cursisten nieuwsberichten te lezen en oefeningen te maken. Na de cursus kunnen de cursisten aan een taalvrijwilliger worden gekoppeld die hen motiveert zich in te schrijven voor een tweede training of laat doorstromen naar een formeel traject.